Hoe ouder we worden, hoe minder we sporten
Ik ben me na deze tweede, bijna unieke ervaring, bezig gaan houden met het vinden van antwoorden op deze vragen. Of beter verwoord: ben ik me gaan verdiepen in de vraag hoe de sportparticipatie van Nederlanders verbeterd zou kunnen worden. Tijdens dit proces ben ik er achter gekomen dat de sportdeelname van Nederlanders de laatste jaren eigenlijk vrij stabiel is. Er is zelfs sprake van een lichte groei, onze jeugd sport bovendien volop. Uit cijfers van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) blijkt dat maar liefst 96 procent van de kinderen van rond de 12 jaar wekelijks sport. Daar is in eerste instantie natuurlijk niets op aan te merken, èchter naarmate we ouder worden neemt de sportparticipatie af.
De eerste grote daling is te zien bij kinderen van 12 jaar, dit is de leeftijd waarop de basisschool verruild wordt voor het voortgezet onderwijs. Kinderen krijgen dan ineens te maken met een andere omgeving (nieuwe vrienden) en een ander ritme (schooltijden en huiswerk na school). Daarnaast zorgt de puberteit ook voor ontwikkelingen in de eigen identiteit. Er ontstaan andere interesses, er wordt meer tijd met vrienden doorgebracht en kinderen krijgen natuurlijk een keer voor het eerst verkering!
De tweede grote daling vindt plaats rond het achttiende levensjaar. Dit is de leeftijd waarop men doorgaans gaat studeren of begint met werken. Er breekt weer een nieuwe levensfase aan waarbij met name tijdgebrek vanwege studie, werk, familie-/gezinsverplichtingen en andere hobby’s ervaren worden als belangrijkste drempel om te sporten.
Maar ondertussen weten we natuurlijk allemaal dat sporten gezond voor je is. Sporten draagt bij aan lichamelijk welzijn, geestelijk welzijn en maatschappelijk welzijn. Mensen die sporten zijn over het algemeen ook gelukkiger. Naast dat dit te maken heeft met diverse stofjes die bij lichamelijke activiteit in onze hersenen vrijkomen, is sporten goed voor het zelfvertrouwen, werkt het ontspannend, geeft het energie en leidt het tot sociale contacten. Je zou zeggen, genoeg redenen voor iedereen om regelmatig te sporten!
Laten we in het volgende filmpje van Kenniscentrum Sport eens kijken en luisteren naar welke redenen deze jongeren geven voor het feit dat ze gestopt zijn met sporten: waarom stoppen kinderen met sport?
Hieruit kun je al proeven wat ook uit verschillende onderzoeken is gebleken, namelijk dat sporten voor het plezier afneemt naarmate we ouder worden. Tegelijkertijd neemt sporten vanwege de gezondheid toe. Daarmee wordt sportbeoefening steeds meer als verplichting gezien in plaats van een leuke vrijetijdsbesteding, een pijnlijke constatering als je het mij vraagt. Ik zou zo graag willen zien dat meer mensen in eerste instantie sport beoefenen omdat zij het vooral hartstikke leuk vinden om te doen!
FUN, FUN, FUN
Om daaraan ook daadwerkelijk een bijdrage te kunnen leveren heb ik me vorig jaar aangesloten bij de Monkey Moves Club. Want ondanks dat de sportparticipatie van Nederlandse kinderen relatief hoog is en ondanks dat men pas steeds meer drempels gaat ervaren naarmate men ouder wordt, bestaat bij mij de overtuiging dat dé sleutel tot het verkleinen van deze drempels toch ligt bij die kinderen.
“Investeren in sport en bewegen voor kinderen, is investeren in de toekomst.”
Bij Monkey Moves willen we gezond bewegen weer terug brengen in het DNA van kinderen. Door jonge apekoppies de mogelijkheid te bieden goed te leren bewegen wordt de kans verkleind dat er op latere leeftijd sportuitval plaatsvind doordat bepaalde sporten niet goed beoefend kunnen worden. Daarnaast wordt de kans op het oplopen van blessures op latere leeftijd kleiner, iets wat ook steeds vaker een oorzaak is van sportuitval. Maar bovenal is het voor kinderen zo ontzettend belangrijk dat de nadruk bij sport en bewegen ligt op het ervaren van plezier en niet of nauwelijks op de prestatie. Dit is dan ook precies één van de redenen wat mij zo trots maakt deel uit te maken van het Monkey Moves team. Door met zijn allen, met het non competitieve programma van Monkey Moves, plezier in bewegen over te brengen tijdens de lessen wordt volgens mij de belangrijkste basis gelegd voor een leven lang gezond bewegen. Want als je vanaf jonge leeftijd sport en bewegen eenmaal associeert met het hebben van plezier, is de kans volgens mij groot dat je deze associatie ook de rest van je leven blijft hebben.
Helaas kiezen kinderen, mede door de strategie van sportclubs en doordat ouders en trainers dit stimuleren, op steeds jongere leeftijd voor een specifieke sport. Vroeg specialiseren brengt echter naast een vergrote kans op fysiek blessureleed ook risico’s met zich mee ten aanzien van de psychosociale ontwikkeling van het kind. Zo blijkt dat op jonge leeftijd gespecialiseerd trainen gerelateerd is aan burn-out-klachten, depressieve gevoelens en ook met het vroegtijdig stoppen met de sport. Deze klachten komen mede voort uit de druk die kinderen ervaren om te moeten presteren.
“Wanneer je iets leuk vindt om te doen, zal je dit ook langer en vaker blijven doen.”
Door kinderen de mogelijkheid te bieden om met verschillende sporten in aanraking te komen kan er uiteindelijk ook een juiste sportkeuze gemaakt worden. Daarmee kunnen de eerder benoemde klassieke afhaakmomenten vaker worden voorkomen en overwonnen. Wanneer er voor een sport gekozen wordt die goed bij het kind past en die ook echt leuk wordt gevonden, is de kans aanzienlijk groter dat deze sport ook tot op latere leeftijd (met plezier!) beoefend wordt. Sporten blijft op deze manier langer leuk en spannend en doordat de sportkeuze op latere leeftijd gemaakt wordt, zal een kind ook minder snel op de sport zijn uitgekeken. Het is eigenlijk heel simpel, want zeg nou zelf: wanneer je iets leuk vindt om te doen, zal je dit ook langer en vaker blijven doen toch?!
Bekijk ten slotte onderstaand filmpje ook nog even, waarin je de apekoppen zelf hoort en ziet vertellen over wat sportplezier voor hun betekent en hoe jij hier als ouder aan bij kunt dragen:
