35% meer botbreuken bij kinderen; 3 mogelijke oorzaken

Minder ervaring met vallen

De eerste mogelijke reden die ik zou willen aanhalen is de ervaring met vallen, want uiteindelijk is de grootste kans om een botbreuk op te lopen met een val. VeiligheidNL verzamelt gegevens en publiceert geregeld interessante uitkomsten van deze data. Zo publiceerde ze ook data over val incidenten op speelplaatsen in 2013. "...tenminste 6.800 kinderen van 0 tot en met 12 jaar oud [werden] behandeld op een Spoedeisende hulp (SEH) afdeling nadat ze een ongeval hebben gehad op een speelplek. Het zijn vooral kinderen van 4 tot en met 7 jaar oud die letsel op speelgelegenheden opliepen (46%, 3.200). ...[ ]...  Kinderen liepen vooral letsel op als gevolg van een val (80%, 5.400). We leren vallen en opstaan en juist door van jongs af aan veel te mogen vallen in veilige situaties leren we hoe we zo'n val kunnen opvangen. Niet alleen met motorische vaardigheden, maar ook omdat ons lichaam letterlijk sterker wordt (zie de derde mogelijk oorzaak). Afgelopen week stonden we met Monkey Moves op het Bier&Appelsap festival. Ik had daar voor de kinderen een parcours gebouwd van hout dat ik bij verschillende bouwmarkten had opgehaald. Wat ik altijd interessant vind om te zien is hoe ouders reageren op hun kinderen die het parcours willen proberen. Het valt mij op dat ouders die hun kind laten proberen, een keer een gecontroleerde val laten maken en het kind proberen aan te moedigen, motorisch vaardigere kinderen lijken te hebben dan ouders die de hand van het kind niet los durven te laten. Dit lijkt natuurlijk ook ondersteund te worden door de growth mindset theorie. Niek Zoethout schreef eerder al een uitgebreid blog waarin hij zich hardop afvraagt of we niet te beschermend zijn voor onze kids. Hij geeft in zijn blog 3 tips voor ouders. Ik hoorde laatst iemand zeggen dat de huidige generatie kinderen de curling generatie wordt genoemd. Dit omdat ouders elke hobbel voor het kind proberen weg te poetsen, zodat het kind maar geen tegenslagen hoeft te ondervinden. Is dat wat we willen?

De huidige generatie kinderen wordt de curling generatie genoemd. Dit omdat ouders elke hobbel voor het kind proberen weg te poetsen, zodat het kind maar geen tegenslagen hoeft te ondervinden.

Heel bewust laten we kinderen in de Monkey Moves lessen in het parcours hun eigen weg vinden en geven we de mogelijkheid om te leren vallen. Dat levert een leven lang winst op.

Inschatting eigen kunnen (YouTube pro's)

Naast de curling generatie is dit natuurlijk ook de YouTube generatie en krijgen kinderen via dit kanaal de mooiste voorbeelden voorgeschoteld. Ook van bewegen! Voordat ik hierin duik wil ik even zeggen: "guilty as charged". Want ook wij delen maar al te graag filmpjes en gifjes van apekoppen die ontzettend goed zijn in bepaalde vaardigheden. Of het nu via onze Twitter, Facebook of Instagram account is. Alleen al de afgelopen maanden deelde we een filmpje van een skateboard koning van 9 jaar met dik sponsorcontract, een basketbal stuiterheldin en een compilatie van sportkanjers uit verschillende sporten. Ik vind het persoonlijk geweldig om te zien dat er kinderen zijn die zo jong al zo ontzettend goed zijn in een bepaalde sport, maar krijgen kinderen een juist beeld van wat deze kinderen allemaal hebben moeten doorstaan om te komen waar ze nu zijn. Op sociale media wordt natuurlijk het ideaal plaatje getoond, want dat is heel tof om naar te kijken. Persoonlijk zou ik ook heel graag willen zien hoe ouders deze kinderen stimuleren om te komen waar ze nu zijn. Om die reden vind ik onderstaand filmpje heel bijzonder. Papa en mama kijken toe hoe hun zoontje van een jaar of 8 schat ik, een backflip op z'n fiets probeert te leren. Wat ontzettend knap van die vader en moeder om eigenlijk niets te zeggen, maar er wel te zijn. Nu zeg ik natuurlijk niet dat alle ouders hun kinderen back-flips op de fiets moeten leren maken, maar laat kinderen ook zien dat vallen en opstaan erbij hoort en dat er meer zit achter de YouTube filmpjes dan alleen maar pracht en praal.

Kleinere botdichtheid

Als je nu nog steeds dit blog aan lezen bent, dan vind je het echt interessant en daarom wil ik nog een stapje dieper gaan. Ken je het gezegde "use it or lose it"? Dit geldt voor vrijwel alle processen in ons lichaam. Ons lichaam is namelijk continu in aanbouw en afbraak. Dit geldt voor de huid: we verliezen continu huidcellen en er worden continu nieuwe gemaakt. Dit geldt voor spiercellen, zenuwcellen en ga zo maar door en dus ook voor botcellen. Het mooie van deze laatste drie is dat we de verhouding van aanmaak en afbraak kunnen beïnvloeden door ze te gebruiken. Hoe meer spieren gebruikt worden, hoe meer spiercellen er gemaakt worden en hoe dikker ze worden. Hoe meer we een vaardigheid gebruiken des te sterker de verbindingen tussen bepaalde zenuwcellen worden en hoe meer bot er belast wordt hoe sterker ze worden. Onderstaand filmpje geeft een mooi inzicht in de opbouw en afbraak van bot. Wist je dat botten dus niet massief zijn, maar bestaan uit hele dunne balkjes?

Wist je dat botten niet massief zijn, maar bestaan uit hele dunne balkjes?

Bij de meeste opbouw- en afbraakprocessen leunt de verhouding meer richting opbouw tot halverwege ons dertigste levensjaar, maar de maximale botdichtheid (oftewel de sterkte van onze botten) wordt aan het einde van de adolescentie al bereikt. Daarna kunnen we osteoporose (de term die wordt gebruikt om te zwakke botten aan te geven) alleen nog maar proberen af te remmen. De aanmaak van meer botweefsel wordt alleen maar gestimuleerd door impact op de botten. Dus veel vallen en opstaan, rennen en touwtje springen creëert sterkere botten, terwijl zwemmen en fietsen weinig bijdragen aan het versterken van botten. Voor nog gedetailleerdere informatie zie: Belang van fysieke activiteit bij de botontwikkeling van kinderen (PDF)

Samenvatting

Laat ik deze afsluiting beginnen door te zeggen dat botbreuken niet te voorkomen zijn. Ongelukken gebeuren nu eenmaal. Echter, kijkend naar de 35% toename van het aantal botbreuken en de continue daling van de motorische vaardigheden van kinderen is het interessant om naar de mogelijke oorzaken te kijken. In dit blog gaf ik je 3 mogelijke oorzaken waarom steeds meer kinderen een bot breken. De eerste mogelijkheid is dat kinderen niet meer weten hoe ze moeten vallen omdat ze het niet genoeg oefenen, een tweede mogelijkheid zou kunnen zijn dat ze denken dat ze extremere dingen meteen moeten kunnen waardoor ze harder vallen en de derde reden zou kunnen zijn dat doordat er minder bewogen wordt de botdichtheid van kinderen lager is. Hierdoor kan bij twee gelijke vallen een kind met een grotere botdichtheid geen breuk oplopen terwijl een ander dat wel doet. Mis ik nog een oorzaak waarom steeds meer kinderen een bot breken?