Feedback geven aan een kind, hoe, wanneer en waarom?

Wat is feedback precies?

Feedback is een boodschap over het gedrag of de prestaties van iemand. Feedback kan zowel positief als negatief zijn. “Door iemand feedback te geven voed je zijn leerproces. Als je van iemand feedback krijgt, voed je je eigen leerproces.” (Van den Brand, 2010, p. 191)

Welke soorten feedback zijn er?

Er zijn vele benaderingen van feedback. Wij zullen hier de focus leggen op effectieve feedback. Hierbij gaan wij in op procesgerichte (procesniveau) en productgerichte (taakniveau) feedback. Iedereen kent de ‘goed gedaan’ uitdrukking tegen een kind wel. Inmiddels is er veel meer bekent over hoe je feedback geeft aan een kind. Want als je zegt goed gedaan, wat bedoel je dan eigenlijk. Is dat feedback waar een kind iets mee kan, of zal het hem of haar vooral een goed gevoel geven, zonder dat het exact weet wat het goed gedaan heeft. Om hier nog wat verder op in te gaan, gaan we kort in op de vier verschillende niveau’s van feedback geven die Hattie en Timperly (genoemd in Pameijer et al. , 2009)

Taakniveau

Feedback op taakniveau is een veelvoorkomende manier van feedback geven die het resultaat kan bevorderen. Als feedback gever focus je je op de taak en voornamelijk het resultaat hiervan. Hierbij vindt de nadruk plaats op hetgeen wat het resultaat ten goede is gekomen en hetgeen wat er niet goed is gegaan.

Procesniveau

Feedback geven op proces niveau. Hierbij geef je feedback op het proces, ook wel de input, om de taak te bereiken. Door feedback op het proces te geven, krijgt het kind de mogelijkheid om zelf over een strategie na te denken, de strategie draagt uiteindelijk weer bij aan de taak. Hierbij is de uitkomst dus niet van belang, alleen de weg erna toe.

Zelfregulatieve niveau

Een vorm van feedback waarbij leerlingen zichzelf van feedback voorzien. De feedback gever geeft het kind gerichte feedback op wat hij het kind hoort zeggen of ziet doen. (Zie ons andere artikel over zelfregulatie).

Persoonlijk niveau

Deze vorm van feedback benadrukt een ander gebied van feedback geven dan de voorgaande drie. Hierbij wordt voornamelijk feedback gegeven op de persoon. Het kind zal hierbij niet kunnen herleiden wat het precies heeft goed gedaan en wat er anders gedaan kan worden in de toekomst. Deze vorm van feedback geven is voornamelijk effectief als het zich richt op inspanning van het kind of de betrokkenheid.

Proces gerichte feedback

We gaan door met proces gerichte feedback geven. Hierbij nadrukken we de input, welke stappen onderneemt het kind allemaal om uiteindelijk tot het resultaat te komen. Het feedback geven op het proces kan een growth mindset stimuleren mits dit op de juiste manier wordt ingezet. Deliberate Practice (DP) (K. Anders Ericsson et al., 1993) is zo’n manier van het juist toepassen van feedback. Het is een doelgerichte manier van feedback geven, waarbij heel even de nadruk wordt gelegd op datgene wat je nog niet beheerst. Let op dit volgt na het benoemen van de specifieke positieve feedback (belangrijk dat deze niet los van elkaar gebruikt worden). Bij het geven van feedback start de conversatie met een specifiek te benoemen punt, wat er goed is gegaan. Denk hierbij na over een feedback punt wat de growth mindset kan voeden. Vervolgens volgt het DP moment. Hierin wordt doelgericht benoemd wat het kind de volgende keer kan proberen om zo volledige progressie te boeken. Uiteraard gaat dit op een positieve manier. ‘Ik zie dat je ontzettend hard oefent, zullen we eens proberen of je nu op allebei je voeten kan landen?’ Onderzoekers uit Estland Vink et al. (2014), deden een longitudinaal onderzoek onder atleten om te zien of DP ook intrinsieke motivatie kan bevorderen. Uit de uitkomst blijkt dat het twee kanten op werkt. DP zorgt voor meer intrinsieke motivatie, maar ook visa versa.

Waarom wil je intrinsieke motivatie bevorderen?

Naast intrinsieke motivatie staat extrinsieke motivatie. Kort door de bocht zou je intrinsieke motivatie kunnen scharen onder willen en extrinsieke motivatie kunnen scharen onder moeten. Kinderen die handelen vanuit een intrinsieke motivatie doen iets omdat ze de behoefte hebben, het willen of interessant vinden. Zij zijn vaker gemotiveerd om iets te leren. Extrinsieke motivatie komt niet uit het kind zelf maar wordt beïnvloedt van buitenaf. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een beloning die te wachten staat. Wanneer kinderen intrinsiek gemotiveerd zijn, is het makkelijker ze te motiveren. Ze willen het namelijk echt zelf.

Hoe vaak geef je feedback?

Van belang is voornamelijk dat de feedback die je geeft, gemeend en oprecht is en op het juiste moment. Dat betekent dat het plaats moet vinden direct op het moment wanneer de feedback van toepassing is. Zeker voor jonge kinderen is het lastig situaties terug te halen. Om ervoor te zorgen dat ze kunnen leren van de feedback, geef je direct feedback. Hoe vaak is niet van belang, wat voornamelijk van belang is, is de oprechtheid en het oog voor de vooruitgang.

Samenvatting

Zoals hierboven beschreven staat zijn er vele varianten van feedback. Houd vooral in je achterhoofd dat de feedback oprecht is en op het juiste moment. Bedenk voordat je feedback geeft hoe je dat precies wilt doen, zo kun je de growth mindset stimuleren maar juist ook de intrinsieke motivat