Hoe belangrijk is winnen?

Monkey Moves NL
24/01/2021

Door: Bart Poot

Afgelopen weekend ging ik met mijn partner en twee kinderen (5 jaar) kijken bij de waterpolo wedstrijden van mijn neefjes (8 jaar en 10 jaar). Ze speelden direct achter elkaar, dus een mooi moment om ze allebei te kunnen zien spelen en dit te combineren met een familiebezoek. Ik was benieuwd hoe dit zou gaan.
Aanvankelijk begon het leuk, maar wat heb ik me geschaamd. Niet dat ik me voor mijn neefjes schaamde, in tegendeel. Ik was hartstikke trots hoe ze lekker bezig waren en verrassend goed samen konden spelen met hun teamgenoten. Daar was ik echt van aan het genieten! Samen plezier maken en lekker in beweging zijn.

Waar ik me voor geschaamd heb zijn mijn zwager en schoonmoeder. Het team van mijn jongste neefje leek te scoren. De bal was, zo leek t vanaf de tribune, over de lijn. Een zuivere goal. De scheidsrechter zag dat (blijkbaar) niet. Hij legde t spel, na commotie uit t publiek, nog wel even stil om te overleggen met de mensen die de puntentelling voor hun rekening namen. De conclusie, geen doelpunt, doorspelen. Dit schoot klaarblijkelijk in het verkeerde keelgat van mijn zwager. Hij riep de scheidsrechter nog een paar keer na, en maakte een wegwerpgebaar, ondersteund door mijn schoonmoeder. En zij waren niet de enigen, er werd meer geroepen vanuit het publiek.

Ik zat verstijfd op de bank, te overdenken wat ik hier nu van moest vinden en of ik hier nog wat mee moest doen. Ik besloot om t te laten rusten en de wedstrijd af te kijken en er later een blog over te schrijven.
Tijdens de rest van de wedstrijd probeerde ik me te verplaatsen in de scheidsrechter, die daar waarschijnlijk op z’n vrije zaterdagmiddag in een te heet zwembad, vrijwillig een wedstrijd in goede banen probeerde te leiden. Deed hij dit expres? Vind hij dit nog wel leuk?

Het deed mij denken aan mijn eigen jeugd, toen ik een jaar of 16 was. Ik voetbalde op zaterdagmiddag, bij thuiswedstrijden werd ik dan gevraagd om een jeugdteam te fluiten. Stond ik dan op zaterdagochtend, vrijwillig een potje te fluiten. Leuk om die kinderen plezier zien te hebben. Mijn plezier in dat fluiten is echter verpest, door ouders langs de kant. Ik heb zelfs een keer een wedstrijd gestaakt en de fluit aangeboden aan een vader uit het publiek, omdat hij mij voor alles en nog wat uitmaakte omdat ik, in zijn ogen, een verkeerde beslissing had genomen.

Positief coachen

Begrijp me niet verkeerd. Het aanmoedigen van mijn zwager en schoonmoeder vind ik heel goed. Zo lang de focus van de aanmoediging maar ligt op het proces, en niet op het resultaat. Met deze vorm van coachen stimuleer je een growth mind-set. Op deze manier probeer je op een positieve manier het beste uit een kind te halen. Een mooie manier van positief coachen.

Sportplezier?

Na de waterpolo wedstrijden van mijn neefjes, waren zij blij om ons te zien. Ze vonden het leuk dat we kwamen kijken en zeiden dat ze lekker gespeeld hadden. Bij aankomst in hun huis, gingen ze lekker met mijn kinderen spelen, patatjes eten en is er niks gezegd over de wedstrijd. Mijn neefje leek er weinig van te vinden dat die “goal” niet doorging. Zijn plezier leek niet af te hangen van die beslissing van de scheidsrechter. Dat deed mij dan ook weer aan mijn eigen moeder denken, die altijd na een voetbalwedstrijd aan mij vroeg: “Heb je lekker gespeeld?”. Nu ik daar weer aan terug denk, een veel relevantere vraag dan? “En gewonnen?” Hoe belangrijk is winst of verlies dan eigenlijk?

Winnen of verliezen is niet van belang (non-competitief

Waar gaat het sporten nu eigenlijk om? Is het belangrijkste doel van sport winnen? En zit daar een verschil in tussen kinderen en volwassenen?
Na iedere wedstrijd zijn er winnaars en verliezers. Maar wat is de betekenis van winnen? “Als winnen staat voor “eerste worden”, dan zijn er bijna altijd meer verliezers dan winnaars. Daarom is het leren omgaan met verlies een van de belangrijkste lessen die kinderen kunnen leren door sportbeoefening (Jansen, 2016).
“Veel ouders en coaches kijken, vanuit het perspectief van een volwassene naar de sportieve prestaties van kinderen. Ze zien ‘winnen’ als een belangrijke voorwaarde voor de sportieve ontwikkeling van het kind, zo blijkt uit onderzoek” (Clark, z.d.).

Liever lekker gespeeld en verloren, dan helemaal niet lekker gespeeld en winnen.

“Kinderen zien en ervaren succes anders dan volwassenen. Hun beleving verandert bovendien naarmate ze ouder worden en verschilt per geslacht en per tak van sport (Jansen, 2016).” Bij een onderzoek van Seefeldt, Ewing en Walk (1992) werd gevraagd waarom zij aan sport doen: “Sporters tot 12 jaar hechten vooral belang aan de ‘rechtvaardigheid’ van een wedstrijd. Oudere kinderen houden zich meer bezig met winnen. Maar zelfs dan zegt 75% van de onderzoeksgroep dat zij liever actief zijn in het verliezende team, dan reservespeler bij het winnende team.”

“Voor het merendeel van de sporters gaat het niet in de eerste plaats om winnen, behalen van medailles of podiumplaatsen. Jeugdige sporters willen in de eerste plaats presteren naar eigen kunnen, ofwel de eigen optimale prestatie leveren. Ze willen uitgedaagd worden door de tegenstander om het beste uit zichzelf te halen. De sporter wil liever progressie laten zien en beter worden ten opzichte van zichzelf dan in relatie tot anderen (Van Rossum, 2005)”.

Dit heeft mij aan het denken gezet, en hopelijk jou nu ook :).

Non-competitief sportaanbod

Wat ben ik blij dat ik samen met heel veel collega’s Monkey Moves heb mogen opzetten en door ontwikkelen! Wij geloven namelijk dat ieder kind zijn eigen ontwikkeling doormaakt. En juist die persoonlijke ontwikkeling zorgt ervoor dat ieder kind altijd wint. De focus ligt dus veel meer op de ontwikkeling binnen eigen kunnen om zo grenzen te verleggen. Dat is heel iets anders dan de focus leggen op de uitkomst van een prestatie. En de onderzoeken die ik hierboven aanhaal, sterken dat verhaal alleen maar.
Tijdens onze lessen blijven we dan ook ver weg van winnen en verliezen en het spelen van wedstrijden. Sport plezier met een persoonlijke ontwikkeling staat voorop!

Na de waterpolo wedstrijd van mijn neefjes werd me toch wel weer duidelijk dat er nog veel te “winnen” is op het gebied van sportbeleving, winnen&verliezen, coachen en aanmoedigen.

Zin om ons non-competitieve programma te ervaren? Ik nodig je graag uit om een gratis proefles te boeken, zodat je dit zelf kunt ervaren! Plezier gegarandeerd .